pulmoner toksisite ne demek?

Pulmoner Toksisite

Pulmoner toksisite, akciğerlerde meydana gelen hasar veya zararlı etkiler anlamına gelir. Bu durum, çeşitli toksik maddelere maruz kalma sonucu ortaya çıkabilir. Bu maddeler solunan hava yoluyla, kan dolaşımı yoluyla veya doğrudan akciğerlere temas yoluyla ulaşabilir.

Nedenleri:

• İlaçlar: Bazı ilaçlar, yan etki olarak pulmoner toksisiteye neden olabilir. Örneğin, kemoterapi ilaçları, amiodaron (kalp ilacı) veya nitrofurantoin (antibiyotik).
• Çevresel Faktörler: Hava kirliliği, asbest gibi zararlı partiküller, silika veya diğer kimyasal maddelere maruz kalmak pulmoner toksisiteye yol açabilir.
• Mesleki Maruziyet: Bazı iş kollarında çalışanlar (örneğin, madenciler, inşaat işçileri, çiftçiler) toksik maddelere maruz kalma riski taşıyabilirler.
• Radyasyon: Göğüs bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi, radyasyon pnömonisi olarak bilinen bir pulmoner toksisite türüne neden olabilir.
• Sigara: Sigara dumanı, akciğerlere zarar veren birçok toksik madde içerir ve uzun süreli maruziyet sonucu kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve akciğer kanseri gibi ciddi pulmoner sorunlara yol açabilir.

Belirtileri:

Pulmoner toksisitenin belirtileri, hasarın şiddetine ve etkilenen akciğer bölgesine bağlı olarak değişebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Nefes darlığı
• Öksürük
• Göğüs ağrısı
• Hırıltı
• Yorgunluk
• Ateş

Teşhis:

Pulmoner toksisite teşhisi, hastanın tıbbi öyküsü, fiziksel muayene ve çeşitli testlerle konulur. Bu testler şunları içerebilir:

• Akciğer grafisi
• Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması
• Pulmoner fonksiyon testleri
• Bronkoskopi
• Akciğer biyopsisi

Tedavi:

Pulmoner toksisitenin tedavisi, altta yatan nedenin ortadan kaldırılması ve semptomların hafifletilmesine odaklanır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

• Toksik maddeye maruziyetin durdurulması
• Kortikosteroidler gibi anti-inflamatuar ilaçlar
• Oksijen tedavisi
• Bronkodilatörler (hava yollarını açmak için)
• Akciğer transplantasyonu (ciddi vakalarda)

Önleme:

Pulmoner toksisiteyi önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Toksik maddelere maruz kalmaktan kaçınmak
• İş yerinde uygun güvenlik önlemlerini almak
• Sigarayı bırakmak
• Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde dışarıda bulunmaktan kaçınmak
• İlaçları doktorun talimatlarına göre kullanmak
• Göğüs bölgesine radyasyon tedavisi gören hastaların düzenli olarak doktor kontrolünde olması